«Χανιώτικα Νέα», Τετάρτη 5 Φεβρουαρίου 2003

ΘΕΑΤΡΙΚΕΣ ΠΑΡΑΣΤΑΣΕΙΣ

Ένα μεγάλο ευχαριστώ από τη Νυρεμβέργη

 Θερμά συγχαρητήρια στη Μαρινέλλα Βλαχάκη και την ομάδα της που με την παρουσία της στη Νυρεμβέργη, χάρισαν σ’ εμάς και στα Ελληνόπουλα της περιοχής, στιγμές αφηγηματικής τέχνης και θεατρικής υποκριτικής. Εδώ στην ξενιτιά τέτοιου είδους εκδηλώσεις είναι αναγκαίες, επειδή μα φέρνουν σε επαφή με την αφάνταστα πλουσιοπάροχη σε λεξιλόγιο, γλώσσα μας. Και ξέρουμε πολύ καλά, πως όποιος ξεχνάει τη γλώσσα του, αυτός χάνει και την εθνική του ταυτότητα. Όμως στην Νυρεμβέργη, τα παιδιά μας δεν άκουσαν μόνο τη γλώσσα του Παπαδιαμάντη, αλλά έζησαν και σημαντικές αφηγηματικές στιγμές πλημμυρισμένες από παραμυθένια μυστικοπάθεια. Ο λόγος για την θεατρική παράσταση «Ο έρωτας στα χιόνια» του Α. Παπαδιαμάντη. Η Μαρινέλλα Βλαχάκη με την υποκριτική της ικανότητα και η Ελεισάβετ Βερούλη με το τραγούδι της, εκατάφεραν να ζωντανέψουν τους χαρακτήρες και τα τοπία του Α. Παπαδιαμάντη και να μας μεταφέρουν σε δύο μοιραίους κόσμους ανθρώπινης τραγωδίας. Ζήσαμε το τραγικό θάνατο της μικρής Ακριβούλας και αισθανθήκαμε τον πόνο της γριάς Λούκαινας. Αφουγκραστήκαμε το ασταμάτητο μοιρολόι της φώκιας. Ζήσαμε ένα μπάρμπα Γιαννιό να μάχεται ενάντια μιας χίμαιρας, θέλοντας να καταχτήσει την καρδιά της αγαπημένης του, που τον αγνοεί παντελώς. Τον άνισο και αβέβαιο αυτόν αγώνα, που τελειώνει με το θάνατο του μπάρμπα – Γιαννιού στα χιόνια. Η αφήγηση είχε τέτοια ζωντάνια και πειστικότητα, ώστε συγκινησιακά γίναμε μέτοχοι αυτής της ανθρώπινης τραγωδίας. Η παράσταση αυτή που είδαν τα Ελληνόπουλα της Νυρεμβέργης κατάφερε να κεντρίσει το ενδιαφέρον των παιδιών μας για το βιβλίο και το θέατρο. Σαν εκπαιδευτικός πιστεύω ότι το βιβλίο και το θέατρο αποτελούν τους θεμελιώδεις λίθους για μια ενθαρρυντική παιδεία με μέλλον, πράγμα που σήμερα δυστυχώς μας λείπει.

Ένα μεγάλο ευχαριστώ στην Μαρινέλλα Βλαχάκη και την ομάδα της για την προσφορά τους.

Θεόδωρος Αγαθαγγειλίδης

Καθηγητής, Δημοτικός Σύμβουλος Νυρεμβέργης

 

«Χανιώτικα Νέα», Πέμπτη 11 Ιουλίου 2002

Ο Παπαδιαμάντης της Μαρινέλλας

 Το να καταπιαστείς με τον Αλέξανδρο Παπαδιαμάντη στην εποχή μας, δεν είναι εύκολη υπόθεση. Μια τέτοια συνάντηση προϋποθέτει μια μυστική συμφωνία, μια διαίσθηση, θα έλεγα, στο να συλλάβεις τη «μαγεία» (κατά τον Οδ. Ελύτη) όχι μόνο του γλωσσικού ιδιώματος του Σκιαθίτη συγγραφέα, αλλά κυρίως το «ιδιάζον» άρωμα που αναδίδεται από τον κόσμο που περιγράφει… Ο Παπαδιαμάντης είναι αυτός που είναι!... Και κάθε απόπειρα «εκλαΐκευσής» του, είτε με διασκευή, είτε με… μετάφραση των αφηγημάτων του, αποδείχτηκε αποτυχημένη… Ευχαρίστηση, λοιπόν, η έκπληξη της λιτής θεατροποιημένης μονολογικής αυτούσιας διήγησης τριών κειμένων του Αλ. Παπαδιαμάντη, που είδαμε στο θαυμάσιο δημοτικό θεατράκι «Δ. Βλησίδης» (Κουμ Καπί). Εγχείρημα της κ. Μαρινέλλας Βλαχάκη, γνωστής ποιήτριας των Χανίων, αλλά και ανήσυχου καλλιτεχνικού πνεύματος… Το εύρημα της παράλληλης «αφήγησης», με ζωηρό φως, απλών σκηνών της καθημερινής ζωής, με τραγούδι και μουσική, με κινήσεις διακριτικές…, από νεαρό «αναγεννησιακής ομορφιάς» κορίτσι, αριστερά στη σκηνή, δημιουργούσε στη σκηνή, δημιουργούσε ευτυχή αντίθεση στο βαρύ κλίμα των επιλεγμένων διηγημάτων. Αυτή η «άλλη παρουσία» έδινε μια φυσική ισορροπία στην παράσταση…. Ίσως η φωνή της κ. Μαρινέλλας να μη τη διευκόλυνε πάντα στο να αποδώσει τα, έστω και ελάχιστα, χιουμοριστικά στοιχεία του δευτέρου διηγήματος… Ίσως ακόμη και το γεγονός της συνεχούς ταύτισής της με ένα «γραΐδιον» που αφηγείται τρεις διαφορετικές ιστορίες να μην ήταν ότι καλύτερο θα μπορούσε να παρουσιαστεί… Όμως και μόνο το τόλμημα να βρεθεί η ίδια «ενώπιος ενωπίω» με τον μεγάλο Παπαδιαμάντη – όπως παλαιότερα η κ. Κοκκίνου με τον Γ. Βιζυηνό- και να μην τον προδώσει «ούτε κατ’ ελάχιστον», αποτελεί για μας έναν αξιοπρόσεκτο και αξιοθαύμαστο άθλο. Που θα έπρεπε, κατά την άποψή μας, να είχε τύχει μεγαλύτερης προβολής και μεγαλύτερης διάρκειας παραστάσεων. Θα έπρεπε να είχε μαγνητοσκοπηθεί και μοιραστεί σε όλα τα σχολεία, με την ευκαιρία του έτους Παπαδιαμάντη.. Κι ακόμη, αν είναι δυνατόν, να αναλάβει ο Δήμος Χανίων, από τον Οκτώβρη κι όλας, να παρουσιάσει σε όλα τα Γυμνάσια και Λύκεια της Κρήτης, αυτή την επίπονη και αξιέπαινη δουλειά. Ιδού πεδίον λαμπρόν για την Επιτροπή Παιδείας του Δήμου.

Σ. Καλαϊτζόγλου

 

«Χανιώτικα Νέα», Παρασκευή 12 Ιουλίου 2002

Ο Αλ. Παπαδιαμάντης… στα Χανιά

 Κατάνυξη στο δημοτικό θέατρο Χανίων από την απόδοση τριών διαλεχτών διηγημάτων του Αλέξανδρου Παπαδιαμάντη διά φωνής Μαρινέλλας Βλαχάκη.

Μέσα στο σκοτάδι της αίθουσας, την αόρατη παρουσία των θεατών, ανάμεσα στους οποίους υπήρχαν και παιδιά, ανέτειλε ο λόγος του Σκιαθίτη συγγραφέα, ακούστηκε ο αυλός του βοσκού και το κύμα της Σκιάθου.

Μας κυρίεψε η γοητεία της γλώσσας του, τα πάθη των ηρώων του, η συμμετοχή της φύσης, η δύναμη του ονείρου και της πραγματικότητας μας ανακούφισαν.

Φεύγοντας αργά από το θέατρο νιώθαμε καλύτερα.

Οφείλουμε ευγνωμοσύνη και υποστήριξη στην Μαρινέλλα Βλαχάκη, τη σεμνή και προικισμένη καλλιτέχνιδα για την πρωτοβουλία και την προσφορά της.

Η κρυστάλλινη φωνή της αποδίδοντας τον λόγο του υπέροχου κοσμοκαλόγερου, ήτανε μια ευεργεσία.

Μας ακολούθησε σαν απόηχος, όταν, φεύγοντας, περπατήσαμε μέσα στη νύχτα, από την παραλία του Κουμ Καπί ως την ακρογιαλιά της Νέας Χώρας.

Το μοιρολόι της φώκιας, το στροβίλισμα του χιονιού, οι μικρές θεότητες της ρεματιά, μας συνόδευαν ευεργετικές.

Άκουσα τον λυτρωτικό αυλό του μεγάλου διηγηματογράφου στο θέατρο ΔΗΠΕΧ. Ευχαριστώ και συγχαίρω τους δωρητές μιας σπάνιας αισθητικής συγκίνησης.

Βικτωρία Θεοδώρου

Ποιήτρια

 

«Χανιώτικα Νέα», Σάββατο 2 Νοεμβρίου 2002

Κριτική

Αλήθεια, πήγατε στο θέατρο Δημ. Βλησίδη;

 Αλήθεια, πήγατε να παρακολουθήσετε στο θέατρο Δημ. Βλησίδη, την παράσταση του έργου «Ο έρωτας στα χιόνια» του Αλέξανδρου Παπαδιαμάντη;

Να παρακολουθήσετε κάτι το πρωτότυπο και ασυνήθιστο, που ενεπνεύσθη η πρωταγωνίστριά του, Μαρινέλλα Βλαχάκη, για να δώσει κάποια έξαρση ανοδική και ποιητική στην πεζότητα που ζούμε;

Ακούγοντάς την, αποδίδουσα, με μια φωνή πάλλουσα και κρυστάλλινη, τα του περιεχομένου, τριών εκ των ωραιοτέρων διηγημάτων του, τόσο πιστά, θα μείνετε έκπληκτοι και θα διερωτηθείτει:

Πώς;

Μα, η Μαρινέλλα αγάπησε και μελέτησε πολύ και βαθιά το έργο του, το πνεύμα και τη σκέψη του κοσμοκαλόγερου, τον κόσμο του ολόκληρο, με αποτέλεσμα, να ταυτιστεί με το μεγαλείο του και τη λάμψη του, να νιώσει και να αισθανθεί τα ίδια συναισθήματα, που τον διακατείχαν γράφοντας και να μας τον παρουσιάσει σε μια ολοσκότεινη αίθουσα θεάτρου λάμποντα, για να τη φωτίσει με τον γοητευτικό λόγο του. Να μας συντροφέψει και να μας ζεστάνει στην παγωνιά μας. Να ζήσουμε τ’ όνειρο μιας άλλης ζωής, που πέρασε τόσο απλής, αλλά τόσο νοσταλγικής σ’ έναν κόσμο πανέμορφο κοντά στη μάνα φύση. Ν’ ακούσουμε την ανάσα της και τις βοές της, στις ρεματιές και τα φαράγγια της, τον αυλό του βοσκού και το κουδούνισμα των προβάτων, το πλατάγισμα των κυμάτων, το μοιρολόι της φώκιας για την, Ακριβούλα, που χάθηκε… Να ζήσουμε τον κόσμο της παιδικής μας αθωότητας!

Από καρδιάς ευχαριστώ τη Μαρινέλλα Βλαχάκη, την τόσο δραστήρια, προοδευτική και προικισμένη καλλιτέχνιδα για ό,τι έζησα! Προσωπικότητες όπως τη δικής της πρέπει να τιμώνται και να υποστηρίζονται!

Δέσποινα Μαριανάκη Κουτζόγλου

 

«Χανιώτικα Νέα», Κυριακή 7 Ιουλίου 2002

Γράμμα στον Αλέξανδρο Παπαδιαμάντη!

 Αγαπητέ κ. Παπαδιαμάντη,

Επειδή πάντα έμενα εκστατική όταν διάβαζα τα βιβλία σας, μ’ αυτήν την ιδιαίτερη και αξεπέραστη γραφή, που είχε την ικανότητα να ζωντανεύει αυτούσια μιαν άλλη εποχή, έναν άλλο τρόπο ζωής και κάποιους χαρακτήρες απλών αληθινών ανθρώπων του τότε, λυπήθηκα που δεν ήταν δυνατόν για σας ν’ απολαύσετε αυτή την μαγεία που εκπέμπει ακόμη η γλώσσα των κειμένων σας.

Μιλάω για την παράσταση που έδωσε μια αθόρυβη αλλά αληθινά πολυτάλαντη συμπολίτη μας, η οποία μέσω των δικών σας μαγικών λόγων, μας μετέφερε αβίαστα, απλά, μαγικά σε τόπους και χρόνους αλλοτινούς.

Θα ‘λεγα λοιπόν ότι έτσι σεμνά και με την πρέπουσα «ευλάβεια» που προσέγγισε η παράσταση αυτή το πνεύμα των κειμένων σας, θαρρεί κανείς πως άνοιξε μια μικρή, ταπεινή πόρτα προς το παρελθόν κι απ’ το μικρό της άνοιγμα, όλα όσα περιγράψατε με αγάπη και ορατά: Η «φύση –πλαίσιο» όλων των ανθρωπίνων παθών, μικρών και μεγάλων, η απλοϊκότητα και η τραγικότητα των ανθρώπων, οι ίδιοι οι άνθρωποι – πρωταγωνιστές αψυμήθιαστοι στων αφηγημάτων σας…

Δεν σας κρύβω ότι αισθάνθηκα σαν να είσαστε κι εσείς εκεί κάπου, παρών και να επικροτούσατε αόρατος, την προσπάθεια αυτής της ομάδας που άνοιξε την πόρτα στους ήχους, τα αρώματα και την παλιά μαγεία, μιας εποχής που μοιάζει σαν κάποτε να την έχουμε ζήσει και κρατάει πάντα μια γωνιά μέσα μας…

Μια παλιά πιστή σας φίλη

Σημ: Εκτός από τον δεδομένο θαυμασμό μου για τον συγγραφέα θέλω να συγχαρώ θερμά την Μαρινέλλα Βλαχάκη και την καλλιτεχνική της ομάδα τόσο για την επιλογή όσο και για την απόδοση της «ατμόσφαιρας Παπαδιαμάντη» που μας χάρισαν στο συμπαθέστατο και άνετο θεατράκι του Κουμ – Καπί.

Θεοδοσία Κατριτζιδάκη

 

«Κήρυξ», Τετάρτη 30 Οκτωβρίου 2002

Μια θεατρική παράσταση αφιέρωμα στον

Αλέξανδρο Παπαδιαμάντη

 Υπάρχουν κάποιες στιγμές που κρίνουμε ως μοναδικές είτε γιατί συμβαίνουν πράγματα που αγγίζουν τον βαθύτερο εαυτό μας, είτε γιατί λαβαίνουμε μέρος σε μια μέθεξη πνεύματος και συναισθήματος σπάνια και μοναδική. Κάτι τέτοιο συνέβη με την παράσταση «Ο Έρωτας στα χιόνια». Με μοναδική λιτότητα και σεβασμό στο ύφος του συγγραφέα η Μαρινέλλα Βλαχάκη ωσάν να ξεπήδησε από έναν κόσμο κλεισμένο στα βιβλία του Παπαδιαμάντη, τίναξε τη σκόνη από πάνω της και με λιγοστό φως, έχτισε λιθαράκι λιθαράκι μια ατμόσφαιρα μέθεξης. Δέχτες του χειμαρρώδους λόγου του δημιουργού όλοι εμείς.

Στιγμές κορύφωσης με τον εξ’ αρχής καταδικασμένο «Έρωτα στα χιόνια» οδύνης με «Το μοιρολόγι της φώκιας» και μυστηρίου με τα «Τα δαιμόνια στο ρέμα».

Απαιτείται μια ιδιαίτερα στενή σχέση με το έργο του συγγραφέα για να μπορέσεις να το αποδώσεις με τέτοια γλαφυρότητα και σαγήνη και αξιοπρόσεκτο χειρισμό την ιδιόμορφη γλώσσα του. Η «ιέρεια» ηθοποιός μας μύησε στα μυστήρια της φυλής μας, ποτίζοντάς μας τον «κυκεώνα» των λέξεων του Παπαδιαμάντη.

Μοναδική η όμορφη φωνή της Ελισάβετ Βερούλη που συνόδευε μελωδικά. Ο νους ταξίδεψε πίσω στα παραμύθια της γιαγιάς, τα από καιρό κλεισμένα στο κουτί με τα ραφτικά της.

Ο φωτισμός και η φροντίδα των κουστουμιών άρρητα δεμένα ολοκλήρωσαν το μυστήριο.

Ιδιαίτερη μνεία αξίζει στο πολύ φροντισμένο πρόγραμμα, που περιλαμβάνει τα τρία διηγήματα, καθώς και φωτογραφικό υλικό μιας άλλης εποχής. Υπέροχο ενθύμιο το CD με την ηχογραφημένη παράσταση!

Ευχαριστώ από καρδιάς όλους τους συντελεστές και τους εύχομαι καλή δύναμη.

Ηλίας Τρώντσιος

Δάσκαλος